Asırlardır süregelen ve 'Ayak Yağı' olarak adlandırılan geleneksel zeytin yağı sıkma tekniği Anadolu'nun ve bilhassa Ege'nin bazı yerlerinde halen kullanılmaya devam ediyor. Tamamen doğal yöntemlerle sıkılan zeytinlerden elde edilen zeytinyağı hem aroması hem de lezzeti ile damak çatlatıyor.
Zeytin ve zeytinyağında ülke üretiminde en önde olan Aydın ilindede henüz yolların, traktörlerin, fabrikaların olmadığı yıllarda zeytin değirmen taşlarında ezilip, ahşap şırnalarda kadınlar tarafından sıkılarak “Ayak Yağı” çıkarılırdı. Yeni çıkan bu güzel yağ, sıcak bazlamaya banarak yenilirdi. Köylüler buna ilaç derdi.
Eskiden Latmos (Beşparmak) Dağları’nda yaşayan köylüler sıktıkları zeytinyağını satmak için eşeklere yükleyerek patika yollardan şehre götürürlerdi. Patika yollarda kayalar çok olduğundan yağ testileri hep kırılır zeytin yağı yabana giderdi.. Köylüler keçi derisinden tulumu keşfetti. Tulumun üzerindeki kılları, fıstık çamı kozalaklarıyla, deri kahverengiye dönüşünceye kadar sürterler, istenilen kıvama geldiğinde yağları doldurup, yollarına devam ederlerdi.
“Tüfek icat oldu, mertlik bozuldu” sözü gibi, fabrikalar olunca ayak yağından vazgeçildi. Ahşap şırnanın içinde yağı sıkacak kadın da yok artık, eski kadınların dizlerinde de derman kalmadı…”
KÖŞK YEREL HABER
Bilelim & Öğrenelim